Diğer İsimleri : Utruç, Cutrus medica
Botanik Bilgi : Turunçgillerden; yaprakları mavimsi pembe bir ağaçtır. Turunçgiller içinde soğuğa en dayanıklı olan bitkisidir. Ağaç kavunu yavaş büyüyen bir ağaçtır. 3 yaşına geldiğinde meyve vermeye başlar. Ağaç kavununun en ağır turunçgil türüdür, meyvesinin 1-1.5 kilo, bazen 4.5 kiloya kadar çıkar. Meyvesinin boyu eninden büyük genelde 12-15 cm arasındadır. Meyveler kaba dokulu, gevşek yapılı ve usaresi azdır.Kabuğu kalın, sert ve kokuludur. Dış kabuğu üzerinde pürüz ve çıkıntılar bulunur. Meyveler olgunlaştığında ağaç üzerinde kalmazlar, süratle dökülürler.
Yetiştirildiği Yerler : Güney Avrupa, Hindistan’da yetiştirilir. Ülkemizde ise Akdeniz, Ege ve Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yetişir.
Toplanması-Saklanması : Yaprakları, çiçekleri, meyvesi kullanıldığı için farklı dönemlerde toplanılır ve saklanılır. Yaprakları ağaç çiçek açmadan önce toplanılır. Meyvesi olgunlaşınca toplanıp kullanılır ya da kurutularak kullanılabilir.
Bilinen Bileşimi : Hesperidin isimli bir glikozit içermekte ve bu madde P vitamini etkisini gösterir.
Faydaları
Yememek şartıyla kabukları çiğnelinirse ağız kokusunu giderir, diş etlerine faydası olur.
Safrayı yok eder, safradan kaynaklanan kusmayı önler.
Kabızlığı giderir, mide ve ciğerlerin hararetini keser.
Mide ve kalbi kuvvetlendirir, kalp çarpıntısını giderir.
Sıtmaya iyi gelir.
Ağaç kavununu veya yaprağını koklamak baş ağrısını geçirir, ferahlatır.
Kurutulmuş meyveler güveleri kaçırmak için elbise arasına konulmaktadır.
Kaynatılmış suyunun buharı eve güzel bir koku verir, ferahlık sağlar