Fidanlık topraklarında uygulanan kültürel işlemler, bir fidanlıktan diğer bir fidanlığa
hatta aynı fidanlık içindeki parseller arasında bile değişebilir. Ancak, bazı ana işlemler hemen
hemen her fidanlıkta aynıdır.
Fidanlıkta ekim yastığının hazırlanma zamanı, fidan üretim planı ve fidan söküm
zamanı tayin eder. Eğer yastıkların yapılması yeşil gübrelemeyi takip ediyorsa, yeşil gübre en
az 30-45 gün önce sürülüp toprağa gömülmüş olmalıdır.
Ekimin başarısı, geniş ölçüde toprak hazırlığının derecesine bağlıdır. Bütün toprak
işlemeleri ve gübreleme ekiminden önce ve toprağın yeterince oturmasını mümkün kılacak
kadar önceden tamamlanmalıdır.
Mümkün olduğu kadar iyi tesviye edilmiş, çakıl, dal, çöp, kesek, vs. den temizlenmiş,
tavında bir toprak üzerinde yapılmış bir ekim yastığı: tohumun ekimini ve çimlenmesini
büyük ölçüde kolaylaştırır. Yastıklar, elle veya makine ile hazırlanır. Yastıkların yüzeyleri,
mümkün olduğu kadar düz ve doğrultuları düzgün olmalıdır. Bu husus, makineli çalışma
kolaylığı yönünden çok önemlidir. Genellikle ekim yastıklarının genişliği 120 cm, yastıklar
arası genişlik(yastık yolu) 40 cm’dir. Yastık boyları, tarla veya parselin boyuna göre verilecek
ara yollara bağlı olarak değişik olabilir.
Büyük fidanlıklarda, yastıkları makinelerle yapmak üzere traktöre bağlı yastık yapma
ekipmanları kullanılır.
Ağır ve orta bünyeli toprak yapısına sahip fidanlıklarda drenaj kolaylığı için yastık
yolları daha derin olmalıdır. İster makineyle, ister elle yapılan yastıkların yüzünün ince
tırmıkla çok iyi işlenmiş, düzeltilmiş, kırıntı bünyeye getirilmiş olması, bilhassa küçük
tohumların ekilmesi için şarttır. Yastıkların istikametinin çok düzgün olması gerekir.
Ekim yastıkları iyi bir drenaj sağlaması için genelde toprak seviyesinden itibaren 10cm
kadar yüksek yapılır. Ekim yastıklarına, bölgenin yıllık ortalama yağışı 1000 mm’nin altında
ise 10 cm 1000 mm’nin üstünde ise 10-15 cm yükseklik verilir. bitkiler.gen.tr
Fidanlıkta ekim yastıkları sonbaharda yapılmalıdır. Çünkü sonbaharda yapılan
yastıklar ilkbaharda büyük bir zaman kazandırdığı gibi pH ve kireci yüksek olan toprakların
kar ve yağmur sularıyla yıkanması neticesinde fidanın yetiştirme ortamında pH düşmekte
dolayısıyla kireç azalmaktadır.
Tohum Ekim Zamanı
Fidanlıkta tohum ekim zamanı, birçok faktöre bağlıdır. Ekilecek tohumların
özelliklerine, katlamaya veyahut diğer ön işlemlere ihtiyaç duyup duymamasına, mevsimin
iklim şartlarına ve fidanlığın iş kapasitesine bağlı olarak değişebilir.
Sedir, göknar, kayın gibi türler ile çimlenme zorluğu bulunan sert kabuklular (ceviz,
badem, meşe, ligustrum vs.) ile saklama zorluğu bulunan atkestanesi ve kestane tohumları,
katlamaya alınmayacaksa mutlaka sonbaharda ekilmelidir. Kayın tohumlarının rutubet miktarı
%30’un altına düşürülmemelidir. Ocak ve şubat aylarında kayın tohumları –5 ºC sıcaklıkta
ekim zamanına kadar bekletilebilirler. Kayın tohum ekim zamanında bir hafta önce bir
hangarda beton üzerine serilerek devamlı sulama yapılır ve kürekle zaman zaman karıştırılır.
Bu şekilde bir ön çimlenme meydana gelir. Kök uçları beyazlıklar halinde görülmeye
başladığında tohumlar ekilmelidir.