Çemen otu şifa deposu olduğunu biliyormuydunuz

Çemen otu ya da buyotu bir ottur. En sık kullanıldığı bölge olan Yozgat ve Kayseri’deki yerel ismi çaman otudur. (Trigonella foenum-graecum/tıbbi tanım: Semen Foenugraeci), baklagiller familyasına ait bir ot türü. Anavatanı Yakın Doğu, özellikle Lübnan ve Suriye, Güneybatı Avrupa, Hindistan ve Çin’dir.

Çin’den Akdeniz’e kadar geniş bir alana yaygındır. Tohumları ve bazı ülkelerde yeşil yaprakları da ıspanak gibi tüketilmektedir. Tadı acımsı ve aromatiktir. Esansında 40 çeşit madde bulunur. Kullanımı çok eskilere dayanmakta olup günümüzde Ortadoğu ve Hint Mutfağında kullanılmaktadır. Türk Mutfağında özellikle çemen tozu şeklinde bilinir. Bu toz bol salçaya ve birkaç diğer içeriklere katılarak kahvaltılarda yenilen macun yapılı çemen üretilir.

Geleneksel olarak menopoz belirtileri ve sindirim sorunları gibi rahatsızlıklara karşı kullanılan çemen otu, günümüzde bunların dışında iştah açmak, emzirme döneminde sütü arttırmak için ve diyabet tedavisinde kullanılmaktadır. Botanik adı “Trigonella foenum-graecum” olan çemen otu aynı zamanda harici olarak, cilt üzerinde egzama, çıban, iltihap ve yaralarında tedavisinde kullanılır. Çemen otunu çay formunda, kapsül şeklinde ve özüt olarak bulunabilirsiniz. Gebelik veya emzirme döneminde olan kadınların çemen otu tüketmeye başlamadan önce doktora danışmaları tavsiye edilir.

Çemen otu tohumu besleyici özelliğe sahiptir ve aşağıdaki durumlarda alınmalıdır:

Kilo alımını teşvik eder (anoreksik- iştahsızlık)
Karaciğer kanserini önler
Kandaki kolesterol düzeyini düşürür
İltihabı, mide ve bağırsak ülserini tedavi eder
Ter bezlerini çalıştırır
Vücut geliştirmeye yardımcı olur
Geç başlangıçlı diyabete fayda sağlar
Zayıf sindirimi destekler
Yetersiz süt salgılamayı önleyerek anne sütünü arttırır
Ağrılı adet görmede rahatlatıcıdır
Doğum sancılarını rahatlatır
Ağız kokusunu giderir
Tat alma duyusunu kuvvetlendirir
Beri beri hastalığı tedavisinde kullanılır
Böbrek hastalıkları tedavisine yardımcı olur
Balgam sökmek için kullanılır
Çemen Otu Çayı Nasıl Hazırlanır?
çemen-otu-çayı

Çemen otu çayı, çemen otunun kendisinden değil tohumlarından hazırlanır. Çayı hazırlamak için 2 yöntem var. Birincisi; 2 büyük fincan suyu bir kaseye alın, içine 1 tatlı kaşığı (yaklaşık 5 gram) çemen otu tohumunu atın ve 3 saat suda beklettikten sonra tohumları süzün. Dilerseniz soğuk olarak içebilir veya ısıtabilirsiniz.

İkinci yöntem ise, çeyrek litre (250 mg) suyu kaynatın, ocağı kapattıktan sonra 1 tatlı kaşığı bütün çemen tohumlarını kaynamış suya atın ve 20 dakika demleyin. Çayı hazırlarken çemen otu tohumlarını bütün olarak kullanın, öğütülmüş, toz çemen otu tohumu kullanmayın. Hazırladığınız çayı günde en fazla 3 bardak, yemeklerden sonra içebilirsiniz.

Çemen Otunun Sağlığa Faydaları
çemen otu faydaları
Çemen Otu Tohumu

Çemen otu üzerine yapılan klinik araştırmalar bitkinin tip 2 diyabet hastalarında kan şekerini düşürdüğü ve yüksek kan şekerine bağlı sinir ağrıları, cilt enfeksiyonları, sık idrara çıkma, aşırı susama gibi belirtileri hafiflettiği yönünde sonuçlara sahiptir. Tip 1 diyabete etkileri alanında ise sadece 1 araştırma bulunmaktadır ve henüz çemen otunun tip 1 diyabete iyi geldiği şeklinde genelleme yapacak kadar araştırma bulunmamaktadır. Diyabet nedeniyle ilaç kullananların çemen otu tüketimine, www.bitkiler.gen.tr den çaldım, başlamadan önce yan etkilerinden korunmak için doktorlarına danışmaları tavsiye edilir.

Yine yapılan araştırma sayısı yetersiz olmakla birlikte çemen otu yüksek kolesterolü düşürmek için kullanılabilir.

Amerikan Ulusal Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Merkezi’ne (NCCAM) göre çemen otu emziren kadınlarda süt üretimini arttırabilir. Ancak vücudun hassas olduğu emzirme döneminde çemen otu ve diğer bitkisel ürünleri kullanmaya başlamadan önce doktora danışmak en güvenli yol olacaktır.

Çemen Otunun Yan Etkileri
çemen otu faydaları

Çemen otu ürünlerinin tüketilmesi genel olarak güvenlidir ancak aşırı tüketimi gaz, ishal, baş dönmesi gibi yan etkilere yol açabilir. Çemen otu alerjisi bulunanlarda şişlik, nefes darlığı ve bayılma gibi yan etkiler görülebilir. Kanamayı arttırabileceği için cerrahi operasyonlar öncesi çemen otu tüketimi durdurulmalıdır.

Kan şekerini düşürmek için ilaç kullananların doktora danışmadan çemen otu ürünleri tüketmesi, ilacın etkisini istenilmeyen boyutlarda arttırabileceği için tavsiye edilmez. Çemen otunun kandaki potasyum seviyesini düşürdüğü yönünde bazı bilgiler bulunmaktadır. Bu nedenle potasyum eksikliği bulunanlar çemen otu tüketmemelidir. Çemen otu yüksek oranda lif içerdiğinden düzenli olarak kullanılan ilaçların vücut tarafından emilimini azaltabilir.